Библиотека Минчанина->Прогулки
Мемориал на Сухой улице
| Полтора века назад еврейское кладбище Минска находилось там, где сейчас западная окраина стадиона "Динамо". По мере расширения города кладбище было перенесено на тогдашнюю окраину, но застройка быстро подошла и туда (ныне - район площади Независимости). Новое место нашли на холме, расположенном близ Еврейской (переименованной в тридцатые годы XX века в Коллекторную) улицы. А в семидесятые кладбище вовсе снесли (справедливости ради заметим, что в данном случае руководствовались не антисемитизмом - примерно тогда же исчезли православное кладбище в районе Обсерватории, мусульманское на улице Грибоедова и лютеранское на Карла Либкнехта). |
 |
|
| Чудом сохранившиеся могильные камни старого кладбища собрали и вернули на то место, где они когда-то находились |
 |
|
|
|
 |
|
| В годы войны этот район стал территорией гетто, где уничтожались не только жители Минска. Сюда привозили для уничтожения евреев из разных районов Европы. В их память несколько лет назад были поставлены эти памятники. |
 |
|
 |
||
| Бремен. |
 |
|
| Гамбург |
 |
|
| Дюссельдорф |
 |
|
| Кёльн, Бонн |
 |
|
| До последнего времени, однако на этом
месте не было памятника нашим землякам. И вот он наконец появился - 22 октября
2008 года, в 65-ю годовщину уничтожения Минского гетто. Авторы - архитектор Леонид Левин и скульптор Максим Петруль - приняли нестандартное решение. Вот фрагмент заметки Сергея Трефилова в газете "Культура" № 43, 2008: |
 |
|
| Падаецца,
з адкрыццём помніка Мінск не толькі набыў яшчэ адно месца памяці і смутку.
Незвычайнасць пластычнага рашэння твора архітэктара Леаніда Левіна і
скульптара Максіма Петруля сапраўды здзіўляе. Левін так вызначае вобраз,
увасоблены ў скульптуры: усе і ўсё разбурана, знічтожана. Стол — месца збору
сям'і, але ён з глыбокай трэшчынай, стул таксама зламаны. Увасобленае ў
гэтым помніку - спроба філасофскіх разваг пра сутнасць быцця. — Мо ўпершыню ў нас, — падкрэсліў у гутарцы з нашым карэспандэнтам Леанід Левін, — закранаючы такую тэму ў манументальным мастацтве, змаглі адысці ад крыку людзей, што раздзірае душу, ад забойствау, калючага дроту. Замест усяго таго — толькі філасофія, напамін пра мінулае: разбураныя жыцці і рэшткі сямейнай утульнасці — стол і стул. Леанід Левін кажа, што Рэспубліканскі савет па манументальным мастацтве пры Міністэрстве культуры Рэспублікі Беларусь адзначыў нетрадыцыйны філасофскі падыход да вырашэння тэмы. "Няхай мінчане і госці горада памяркуюць, што гэта такое, чаму ўсё ўвасоблена менавіта так", — лічыць архітэктар. — Пры стварэнні помніка мы прытрымліваліся неардынарнага для сучаснай манументальнай, мемарыяльнай пластыкі, — сказаў карэспандэнту "К" Максім Пятруль. — У гэтай рабоце адбыўся адыход ад фігуратыўнага мастацтва наогул — тэму адзіноты і пакінутасці вырашылі праз мэблю. Вы бачыце вынік нашага ўзаемаразумення. Сталасць і маладосць, на думку Леаніда Левіна, спалучыліся ў творчым працэсе вельмі паспяхова: — Максім вучыцца ў мяне, я — у яго, і мы супрацоўнічаем не першы раз. ён скульгттар, я архiтэктар — цудоўна, што ў нас ёсць паразуменне. I, мусіць, найважнейшае— гэта ўсведамленне таго, што нельга жыць мастацтвам, якое засталося за бортам сённяшняга дня. Нельга ствараць і рухацца ў будучыню, калі засноўвацйа выключна на стандартах: салдат з вінтоўкай, крык, сцяг. Тыя, хто наведвае памятныя мясціны, таксама разважаюць і жадаюць выйсці да большых абагульненняу. Мы прыйшлі да таго, што традыцыя— гэта, безумоўна, добра, але і яна не можа стаяць на месцы. |
||
 |
 |
 |
|
|
||
|
Дата съемки 26 октября 2008 года |
